ENDOMETRIOZA

Według WHO endometrioza może dotyczyć 10% kobiet w wieku rozrodczym na świecie. W Polsce choroba ta dotyka nawet trzy miliony kobiet, z czego milion z nich nie wie, że choruje.

Endometrioza to choroba charakteryzująca się obecnością tkanki przypominającej endometrium poza macicą. Powoduje ona przewlekłą reakcję zapalną, która może skutkować powstawaniem zrostów czy zwłóknień w obrębie miednicy i innych częściach ciała.

Opisano kilka typów zmian:

• endometrioza powierzchowna występująca głównie na otrzewnej miednicy
• torbiele endometrialne jajników
• endometrioza głęboka występująca w przegrodzie odbytniczo-pochwowej, pęcherzu moczowym i jelitach
• w rzadkich przypadkach endometrioza występuje również poza miednicą

Do chwili obecnej patogeneza tej choroby nie została jednoznacznie wyjaśniona. Istnieje wiele teorii, z których najbardziej powszechna jest teoria wstecznego miesiączkowania, czyli cofania się krwi menstruacyjnej przez jajowody, po czym następuje wszczepienie komórek endometrium do otrzewnej.

Do objawów endometriozy zaliczamy m.in.:

• bardzo bolesne miesiączki
• przewlekły ból miednicy
• głęboki ból podczas lub po stosunku seksualnym
• okresowe lub cykliczne bolesne objawy żołądkowo-jelitowe lub ze strony układu moczowego

Dominującym objawem jest przewlekły BÓL, który po wielu latach może wtórnie prowadzić do rozwinięcia depresji.

Charakterystycznym problemem, z jakim borykają się kobiety walczące z endometriozą, to trudności z zajściem w ciążę. Szacuje się, że dotykać aż 25 – 50% kobiet cierpiących z powodu niepłodności.

Rozpoznanie endometriozy tylko na podstawie objawów klinicznych jest dość trudne, ponieważ ból miednicy jest objawem wielu chorób przez co jest mało specyficzny. Mimo, iż formalnie endometrioza po raz pierwszy została opisana w 1921 r., obecnie czas do postawienia diagnozy wynosi średnio 10 lat. Dlatego wymaga ona bardzo dokładnej diagnostyki ukierunkowanej na szczegółowy wywiad, badanie fizykalne i dodatkowe badania diagnostyczne takie jak ultrasonografia, rezonans magnetyczny czy laparoskopia.

W świadomości społecznej menstruacja wiąże się z bólem, dlatego objawy endometriozy są często lekceważone, a kobiety cierpią w samotności. Na szczęście coraz więcej mówi się o tej przypadłości. Na zwiększenie świadomości kobiet wpływają liczne kampanie oraz wypowiedzi znanych kobiet borykających się z tym problemem.

Leczenie uzależnione jest od dominujących objawów i aktualnych oczekiwań pacjentek. Do kontroli bólu wystarcza samo leczenie przeciwbólowe i hormonalne. Kiedy objawy utrzymują się pomimo leczenia farmakologicznego niezbędne jest wykonanie operacji, której zakres zależy od zaawansowania choroby. We wczesnych stadiach choroby wystarczające jest usunięcie powierzchownych ognisk z otrzewnej, natomiast w bardziej zaawansowanych przypadkach zakres zabiegu trzeba będzie poszerzyć o resekcję pęcherza moczowego czy jelita. Najważniejsza jest determinacja w poszukiwaniu źródła bólu i właściwa terapia.